از ابتداي سال همه دولتمردان بدنبال مهيا كردن ساز و كار لازم جهت اجراي جهاد اتصادی بودند كه ناگهان موضوع اختلاس بزرگ در سیستم بانکی کشور اذهان همه آحاد جامعه را به خود معطوف كرد و همزمان براي يافتن جواب نسبت به اين موضوع براي اذهان پرسشگر جامعه سئوالات متعددي مطرح گرديد بطوريكه بخشي از مردم این سوء جریانات را ناشی از ضعف موجود در سیستم های نظارتی داخلی سازمانها و بخشي ديگر ناشي از ضعف در رسيدگي انجام شده توسط دستگاههای نظارتی برون سازمانی (اين دستگاهها شامل سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات کشور و سازمان حسابرسی و … مي باشد) مي دانند وگروهي ديگر هر دو عامل را موثر مي دانند. زيرا که با اعلام این اختلاس ، اولین چیزی که در ذهن تمام آحاد جامعه متبلور شده اين سئوال است كه پس نقش سیستم های نظارتي و كنترلهاي داخلی در این سازمانها چه مي شود؟ و حسابرسان و بازرسان داخلی این سازمانها در این بین چه كاري انجام مي داده اند؟ چرا این موضوعات را کشف ننموده اند؟ مسئوليت عدم كشف چنين سوء جرياناتي در جامعه به عهده كيست؟ همچنين نقش دستگاههای نظارتی برون سازمانی چه بوده است؟ آیا کشف این موضوعات جزء مسئولیت این دستگاه ها نمي باشد؟ آيا فرآيند كنترلي موجود در اين سازمانها كلي و همه جانبه نگر مي باشد؟ آيا اساسا” اين نهادهاي نظارتي داراي نيروي متخصص و مجرب جهت كشف اين موارد مي باشند؟ لذا در این ارتباط اگرچه همواره آحاد جامعه بدنبال دريافت پاسخ روشن از اين نهادها بودند اما دستگاه های درون سازمانی و برون سازمانی غالبا”، با اتخاذ جانب احتیاط در پاسخگوئي به اين سئوالات و گاها” با استفاده از شيوه هاي فرافکنی نسبت به ابعاد موضوع مربوط بصورتي كاملا” سطحي پاسخ داده اند ویا در برخی از موارد با اتخاذ شيوه سکوت سوالات مردم را بی پاسخ رها كرده اند. و در مواردي نيز اعضاء محترم جامعه حرفه اي حسابداري و حسابرسي كشور از موضوع مربوطه به نفع خود استفاده نموده و با طرح موضوعات مختلف در روزنامه ها و مجلات دستگاههاي نظارتي مورد نظر خود را مورد مواخذه قرار داده اند. لذا ما در اینجا جهت شفاف سازی ابعاد موضوع و با توجه به نقش و جایگاه حسابرس و بازرس قانونی این سازمانها به عنوان يكي از دستگاههاي نظارتي و مسئوليت اين واحد نظارتي را برای جامعه روشن مي سازيم كه در اين ارتباط لازم مي دانيم تا مسئولیت حسابرس و بازرس قانونی را در تطابق با استانداردهای حسابداری بين المللي با توجه به سیر تاريخي تکامل استانداردهاي مذكور تحت عنوان مسئوليت حسابرس شركتها در قبال تقلب نسبت به سئوالات مطروحه آن را دقيقا” مورد بررسی و موشكافي، قرار می دهیم تا اين موضوع براي آحاد جامعه پاسخي را هرچند كوتاه ارائه نمايد.
فهرست :
مفهوم تقلب و آثار آن
فرآيند حسابرسي
سير تاريخي تمرکز حسابرسان بر روی شناسائي و کشف تقلب
بيانيه کوهن و کمیسیون تجارت
افزایش مسئولیت تشخیص تقلب و بیانیه شماره 99 در استانداردهای حسابرسی (SAS)
فاصله انتظاراتي
قوانين حسابرسي
تغيير در مسئوليت حسابرسان
چاره حسابرسي
برنامه هاي رسيدگي و توصيه ها یی براي كمك به حسابرسان جهت شناسائي تقلب
نتيجه گيري
منابع