كارآموزي كلينيك مشاوره فرآيند جلسه مشاوره و درمان وسواس فكري و عملي
دسته بندي :
کالاهای دیجیتال »
رشته روانشناسی و مشاوره (مقالات_و_تحقیقات)
مقدمه 3
بیان مسأله 3
مفاهیم واژه ها و روش‌هاي مشاوره 4
مراکز مشاوره و راهنمایی خانواده 4
اضطراب 5
افسردگي 5
ناخن جويدن 7
اختلال بي‌خوابي 9
مشاهده جريان يك مشاوره 11
خلاصه جلسه اول و دوم: 11
جلسه سوم 13
جلسه چهارم 14
جلسه پنجم 15
جلسه ششم و هفتم 16
جلسه هشتم 17
نتيجه‌گيري 17
مقدمه
در ادوار مختلف تاریخ بشری، همواره نوعی رایزنی وجود داشته است، همواره برای مردم مسائل و مشکلات هر چند ساده و ابتدایی پیش می‌آمده و آنان دست دست استمداد به سمت کسانی چون ریش سفید طایفه و بزرگ خانواده دراز می‌کردند.
امروزه مشکلات انسانی پیچیده تر و دشوارتر گردیده و طبعاً متخصصینی را می‌طلبد که در حرفه های کمکی نظیر روانپزشکی، روان درمانی، مشاوره، مددکار اجتماعی و غیره تبحر کافی داشته باشند و بتوانند فرد را در رفع مشکلات کمک کنند.
فرایند مختلف مشاوره و روان درماین بیانگر این واقعیت است که تلاش علمی و حرفه ای برای بررسی و رفع مشکلات انسانی در جریان است. درمانگران و مشاوران با صرف وقت و استفاده از تجارب علمی و مهارت های شخصی خود به بررسی مشکلات می‌پردازند و راههایی برای مقابله با آنها ارائه می‌دهند و سعی می‌کنند به رابطه ای توأم با اطمینان و اعتماد با مراجع نایل آیند.
در دنیای امروز افسردگی بسیار شایع است. تقریباً از هر 4 ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد، از هر 5 بزرگسال، یک نفر به روان درمانی نیاز دارد یا برای حفظ آرامش خود باید از استفاده کند. بیکاری و مشکلات اقتصادی نیز اندوهی مزمن در تمام طبقات جامعه ایجاد نموده
بیان مسأله
تحولات اجتماعی و اقتصادی در دنیای امروز بر پیچیدگی روابط انسانی می‌افزاید و همین پیچیدگی ها افراد را در روابط اجتماعی خود با مشکلاتی روبرو می‌سازد. انسان ناگزیر است برای غلبه بر این پیچیدگی ها با دیگران ارتباط برقرار کند و با افراد متخصص و کارآمد مشورت کند.
وجود ناسازگاریهای عاطفی و اجتماعی در خانواده و مدرسه
مفاهیم واژه ها و روش‌هاي مشاوره
مراکز مشاوره و راهنمایی خانواده
امروزه موسسات متعددی در زمینه های متفاوت روان شناسی و مشاوره فعالیت می‌کنند. کلینیک های مشاوره نیز از جمله موسساتی هستند که خدمات مشاوره ای و روان درمانی را به مراجعان خود ارائه می‌دهند.
کلینیک راهنمایی و مشاوره بر اساس مصوبه شورای عالی جوانان متشکل از حداقل یک مشاور مرد، یک مشاور زن، یک مددکار اجتماعی، یک روان شناس بالینی یا یک روان سنج و یک روانپزشک است.
این گروه با یکدیگر به صورت تیمی همکاری می‌کنند. کلینیک ها و مراکز مشاوره اصولا به گونه ای طراحی می‌شوند که مراجعین در آن احساس آرامش نمایند و سعی بر آن دارند تا با ایجاد فضای آرام و دوستانه و بدون هیچ گونه از شدت ناراحتی مراجعین
اضطراب
اضطراب عبارت است از یک احساس مبهم و ناشناخته و یک حس مبهم از ترس، دلواپسی و احساسات ناخوشایند که در واقع منشا و دلیل مشخصی نداشته و به صورت دائمی فرد را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و آرامش را از او سلب می‌کند
افسردگي
اختلال افسردگی اساسی یکی از شایع‌ترین تشخیص‌های روانپزشکی است که مشخصه آن خلق افسرده و با احساس غمگینی، اعتماد به نفس پایین و بی‌علاقگی به هر نوع فعالیت و لذت روزمره مشخص می‌شود؛ چیزی که از آن به عنوان «سرماخوردگی روانی» یاد می‌شود. افسردگی مجموعه‌ای از حالات مختلف روحی و روانی است که از احساس خفیف ملال تا
- بیمار شما را علاقمند به تشخیص درد و درمان خود بداند. بنابراین در مصاحبه با دقت و هم حسی به او توجه کنید.
ج- ابراز این که شما می‌خواهید به بیمار کمک نمائید.
این جمله که “من جهت کمک به شما تمام تلاش خود را خواهم کرد” برای بیمار بسیار نویددهنده است.
● در یک بیمار مبتلا به افسردگی موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
- اگر بیمار با شکایت خلق افسرده، اندوه، سوگ، شکایت متعدد جسمی، سردرد، بی خوابی و غیره مراجعه نمود، پزشک باید ضمن رسیدگی و بررسی شکایت اصلی و اولیه بیمار، علائم اصلی دیگر اختلال افسردگی را از بیمار سؤال نماید.
- توجه نمائید هرگز از سؤالات راهنمایی کننده والقاء علائم به بیمار استفاده ننمائید. فرصت دهید بیمار تا حد امکان خود مسائلش را بیان نماید. مثلاً برای پرسیدن اختلال خواب به جای سوال«آیا صبح‌ها زود از خواب بیدار می‌شوید؟» یا «آیا بدخواب هستید
ناخن جويدن
بسیاری از والدین زمانی که می‌بینند فرزندشان در حال جویدن ناخن هایش است ناراحت، آزرده و خشمگین می‌شوند و مدام به او تذکر می‌دهند که «ما نگران سلامتی و بهداشت تو هستیم و نمی خواهیم در آینده انگشتانی زشت داشته باشی.» بیشتر آنان بر این باورند که کودکانی که ناخن می‌جوند، دچار فشار عصبی و اضطراب شده اند و سعی دارند با این عمل خود تشویش و دلهره خود را کاهش دهند. آنها همچنین نگران این موضوع هستند که این رفتار در کودکانشان به صورت عادتی درآید که در آینده به سختی بتوانند آن را ترک کنند. منظور از عادت، رفتاری مقاوم شده است که بارها و بارها تکرار می‌شود. یک عادت ممکن است گاه به عنوان یک سرگرمی و گاه راهی برای رهایی از اضطراب های روزانه کودک انتخاب شود. اغلب کودکان و نوجوانان طی دوران رشد خود، عادات و رفتارهای گوناگونی را تجربه می‌کنند که مورد تایید والدین و اطرافیان شان نیست؛ مثل مکیدن شست، انگشت در
قطع آن شوند.
1- سعی کنید حواس کودک را پرت کنید. زمانی که درمی یابید کودک مترصد جویدن ناخنش شده است، با او صحبت کنید (بازی های کلامی بهترین روش به حرف گرفتن کودک است)، اسباب بازی به دست های او بدهید تا دست هایش درگیر بازی با آن شود و فکر ناخن جویدن به سرش نزند. در مواردی این روش ها موثر واقع می‌شوند و در مواردی نیز کارایی چندانی ندارند؛
زمین بنشینند، نفس های طولانی بکشند، تصورات آرام بخشی در ذهن خود مرور کنند و با حفظ آرامش عضلانی خود سعی کنند شیوه های کاهش فشار عصبی را به فرزندانشان بیاموزند.
3- بنشینید و خیلی آرام درباره ناخن های فرزندتان با او صحبت کنید. از آنجایی که کودکان مایلند توجه، محبت و حمایت مادر و پدر خود را هیچ گاه از دست ندهند، تلاش می‌کنند با انجام خواسته های آنان رضایت شان را جلب کنند.
اختلال بي‌خوابي
بی خوابی احساس خواب ناکافی و یا خوابی با کیفیت پایین است که می‌تواند یک یا بیشتر دلایل زیر را شامل شود:
مشکل به خواب رفتن (بی خوابی
درمان آرامش
درمان آرامش، تکنیک های خاص و موثر است که می‌تواند کاهش یا حذف اضطراب و تنش بدن را در فرد بوجود آورد، در نتیجه ذهن قادر خواهد بود تا از فعالیت زیاد جلوگیری کند و عضلات بدن ریلکس و آرام باشند. برای رسیدن به آرامش نیاز به تمرین و یاد گیری تکنیک هاست که معمولاً مدتی طول می‌کشد.
محدودیت خواب
برخی از افراد مبتلا به بی خوابی، تلاشی ناموفق برای خواب دارند. آنان زمان زیادی را در رختخواب صرف می‌کنند. آنها ممکن است از یک برنامه
باز توانی
درمان دیگری که شاید به برخی از افراد در مشکل بی خوابی کمک کند باز توانی است. قبل از خواب فرد کارهایی غیر از خواب انجام دهند. برای اکثر مردم، استفاده از تخت برای هر نوع فعالیت دیگر مانند مطالعه، رابطه جنسی و … است
درمان رفتار شناختی
از در مان رفتار شناختی CBT برای کنترل افکار و رفتار مختل کننده خواب استفاده می‌شود. در این روش درمانی عادات
مشاهده جريان يك مشاوره
خلاصه جلسه اول و دوم:
نام: ب نام خانوادگي: ت سن: 16 سال كلاس: سوم دبيرستان
مراجع در ساعت 30/9 صحبت به اتاق مشاوره مراجعه نمود. (مراجع دختري 16 ساله است، قدي بلند دارد، لاغر اندام است و پوششي تميز و مرتب دارد) بعد از احوال پرسي و برقراري ارتباط اوليه در مورد مشكل اصلي مراجع صحبت شد.
شكايت اصلي: (مراجع) حساس و زود رنج شده ام و خيلي زود ا عصابم به هم مي ريزد.
مشاور: اعصابم به هم مي ريزد يعني چه؟
مراجع: من مشكل وسواس دارم و براي همين به شما مراجعه كرده ام.
وضعيت فعلي مراجع
مشاور: در مورد حالت وسواس خودتان بيشتر توضيح دهيد؟
مراجع: اغلب اوقات فكرهاي وحشتناكي به ذهنم خطور مي كند. معمولا دير به مدرسه مي رسم، چون نمي رسم كارهايم را انجام دهم. اگر به ديگران دست بزنم احساس آلودگي مي كنم، بايد دست هايم را چندين مرتبه بشويم. بعد از رفتن به دستشويي چندين بار بايد دست ها و پاهايم را بشويم و حمام رفتنم خيلي طولاني است و هر چه
مشاور: اين علايمي كه به من گفتيد از كي شروع شده است؟
مراجع: از سال سوم راهنمايي،اول خيلي كم بود و با گذشت زمان زياد شد. الان به قدري زياد شده كه نمي توانم درس بخوانم. وقتم اين قدر گرفته مي شود كه اصلا به درسم نمي رسم.
مشاور: تا حالا براي درمان خود به پزشك مراجعه كرده ايد يا خير؟
مراجع: يك بار به روان پزشك مراجعه كرده ام و به من دارو دادند و دو الي سه هفته دارو را مصرف مي كردم. خيلي حالم بد مي شد، گيج مي‌شدم و حالت تهوع به من دست مي داد نمي توانستم درس بخوانم و ديگر دارو را مصرف نكردم.
مشاور: اسم داروهايي كه مصرف مي كرديد مي دانيد چه بود؟
مراجع: نه، نمي دانم چه بود.
مشاور: آيا در خانواده شما شخص ديگري هست كه اين رفتار و اعمال شما را داشته باشد يا مثل شما باشد؟
مراجع: مادرم وسواسي است. من هم درست مثل مادرم هستم، ولي مادرم حالت‌هاي شديدتري نسبت به من دارم.
مشاور: مادرتان از كي اين رفتارها را داشته است؟
مراجع: از وقتي كه من بچه بودم مادرم همين طور بوده و به نجس
مشاور: بسيار خوب، اكنون كه اطلاعات بيشتري در مورد شما به دست آورديم مي خواهيم كارمان را براي حل مشكلات شما شروع كنيم. كاري كه مي خواهيم انجام دهيم قدري با نگرش شما و باورهاي شما متفاوت است.ما احتمالاً چندين جلسه با يكديگر كار خواهيم داشت و هر جلسه حدود 50 دقيقه با هم كار مي كنيم.
مراجع: من چه كارهايي بايد انجام بدهم؟
جلسه سوم
مشاور: (مراجع به همراه خواهر بزرگترش به جلسه آمد. پس از احوال‌پرسي و معرفي خواهر خود جلسه را شروع كرديم
مشاور: متشكرم، اجازه بدهيد ابتدا با كمك هم سلسله مراتبي (درجه بندي) را كه از موقعيت هايي كه باعث رفتارهاي تكراري شما شده اند را بررسي كنيم. هر موقعيتي كه بيشتر وقت شما را گرفته و اضطراب بيشتري در شما ايجاد كرده در سلسله مراتب اولويت بيشتري داده ايد؟
مراجع: بله طبق توصيه هاي شما به ترتيب اولويت نوشته ام. (مشاور و مراجع موقعيت هاي زير را با هم مرور مي كنند).
ـ رفتن به دستشويي و شستن دست و پا (ميزان ناراحتي 100)
ـ استحمام (ميزان ناراحتي 90)
ـ استفاده از توالت هاي عمومي و مكان هاي شلوغ (ميزان ناراحتي80)
ـ شستن لباس ها (ميزان ناراحتي70)
ـ خيس شدن لباس ها و بدن
آب‌هاي كثيف خيابان خيس شديد.الآن‌اضطراب شما چقدر است؟ (مراجع گزارش داد 60) احساس مي كنيد پاها و كفش هايتان خيس شده است. به چه چيزي فكر مي كنيد و چه احساسي در بدن شما ايجاد شده است (بعد از پاسخ مراجع).
اكنون به نزديكي منزل رسيده ايد، باران هم چنان مي بارد و شما كاملاً خيس شده ايد و سردتان شده است. مجدداً ماشين ديگري آب هاي كثيف و آلوده ي حاشيه خيابان را بر روي شما مي پاشد. تمام لباس ها و بدن شما خيس و كثيف شده است و آشغال هاي مخلوط با آب باران را به وضوح بر روي لباس تان مي بينيد. با لمس كردن لباس و كشيدن دست بر روي صورت و موهاي تان كاملاً آلوده شده ايد. چه احساسي داريد؟ (مراجع گزارش داد خسته و بسيار ناراحت) احساس مي كنيد خسته
جلسه پنجم
(شروع جلسه ....)
مشاور: بسيار خوب، اكنون كه به راحتي مي توانيد با صحنه هاي مختلف مربوط به موقعيت هاي سلسله مراتب مواجه شويد، مي خواهم همين مواجهه را در محيط واقعي انجام دهيد. خواهر شما به عنوان كمك ما در منزل به شما كمك